مراحل تهیه یک کتاب

مراحل تهیه یک کتاب به طور کلی به دو مرحله نگارش کتاب و چاپ آن تقسیم می شود. هر کدام از این مراحل نیز زیر مجموعه های خود را دارند تا یک کتاب تهیه شود و به چاپ برسد.

یک نویسنده برای نگارش کتاب در ابتدا باید ایده اولیه را در ذهن داشته و روی کاغذ به آن پر و بال دهد. البته این موضوع بیشتر برای کتاب های داستانی صدق می کند. برای نوشتن کتاب های علمی، دانشگاهی و تاریخی باید اطلاعات لازم را در زمینه موضوع مورد نظر از منابع معتبر استخراج کرده و آن ها را تجزیه و تحلیل کرد. نگارش کتاب های علمی همچون انجام مقالات یا پایان نامه ها یک کار تحقیقاتی می باشد. اما برای این کتاب ها نیز باید ایده اولیه را در ذهن داشته باشید و با یک برنامه ریزی منسجم اقدام به نگارش کتاب کنید.

برنامه ریزی برای نگارش کتاب

کتاب ها اغلب دارای فصل بندی می باشند. با توجه به زمانی که در دست دارید، برنامه ریزی کرده و برای مثال در روز یک فصل از کتاب خود را بنویسید. البته این برنامه باید طبق توانایی شما تدوین شود تا بتوانید به آن پایبند بمانید. پس از برنامه ریزی های بلند پروازانه دوری کنید و واقع گرا باشید. زیرا پایبند بودن به برنامه به اندازه برنامه ریزی اهمیت دارد.

کتاب خود را طبق برنامه ریزی نگارش کرده و هرگز بین آن فاصله ایجاد نکنید. ایجاد وقفه باعث می شود که رشته کار از دست شما خارج شود و متن وحدت و انسجام کافی نداشته باشد. حتی اگر ایده ای برای نوشتن ندارید نیز به کار خود ادامه دهید. شما می توانید پس از تکمیل شدن کتاب آن را بارها مطالعه کرده و قسمت های لازم را ویرایش کنید. ویرایش کتاب یکی از اصول مهم در نگارش است. هرگز کتاب خود را بدون ویرایش تحویل انتشارات ندهید.

انتخاب انتشارات مناسب برای چاپ کتاب

نگارش کتاب تنها پنجاه درصد از مراحل تهیه کتاب را تشکیل می دهد. پنجاه درصد باقی مانده بر عهده انتشارات می باشد. شما باید پس از نگارش کتاب آن را ویرایش کرده و به سراغ یک انتشارات مناسب بروید. اگر کتاب شما علمی است باید انتشاراتی را انتخاب کنید که در زمینه چاپ کتاب های علمی تجربه داشته باشد. البته سایر انتشارات نیز می توانند کتاب شما را منتشر کنند زیرا روند چاپ کتاب ها تفاوتی با یکدیگر ندارد، اما داشتن چندین کتاب چاپ شده در زمینه های مشابه با کتاب شما به فروش بهتر کتاب شما کمک خواهد کرد.

پس از یافتن انتشارات مناسب و مطمئن، کتاب خود را به آن ها سپرده و منتظر بمانید. انتشارات پس از طی مراحل چاپ کتاب و دریافت مجوزهای لازم، کتاب را در اختیار شما قرار خواهد داد. انتشارات مناسب انتشاراتی است که دارای پروانه نشر بوده و کارهای با کیفیت و با قیمت مناسب به مخاطب عرضه کند.

دریافت شابک و فیپای کتاب

انتشارات کتاب شما را دریافت کرده و آن را در صورت نیاز ویراستاری می کند. سپس کتاب را صفحه بندی کرده و به سراغ دریافت شابک می رود. شابک یک کد سیزده رقمی است که ناشران آن را از خانه کتاب دریافت کرده و به هر کتاب اختصاص می دهند. این کد منحصر بفرد بوده و استفاده از کد مشابه برای دو یا چند کتاب قانونی نمی باشد.

پس از دریافت شابک نوبت به طراحی جلد کتاب و دریافت فیپا یا شناسنامه کتاب می رسد. فیپا در صفحه ابتدایی کتاب چاپ شده و اطلاعات لازم را در مورد کتاب و نویسنده در اختیار مخاطب قرار می دهد.

دریافت مجوز وزارت ارشاد

سپس چند نسخه از کتاب چاپ شده و برای وزارت ارشاد ارسال می شود. این وزارتخانه کتاب ها را با توجه به معیارهای خود بررسی کرده و به آن ها مجوز می دهد. دریافت مجوز وزارت ارشاد با توجه به موضوع کتاب از یک هفته تا سه ماه به طول می انجامد.

کتاب پس از دریافت مجوز در قطع و تیراژ مورد نظر نویسنده به چاپ رسیده و مجددا برای وزارت ارشاد ارسال می شود تا اعلام وصول گردیده و به بازار عرضه شود.

مراحل تهیه یک کتاب در این مقاله به صورت مختصر ذکر شد. البته این مراحل دارای جزئیات بیشتر و تخصصی تر بوده که اشاره به آن ها در این مقاله مورد نیاز نمی باشد.