مشخص کردن مخاطبان

انتخاب کتاب برای ترجمه کار چندان آسانی نیست. البته اگر هدف شما از ترجمه کتاب صرفا برای تقویت رزومه باشد، بهتر است کتابی را انتخاب کنید که در حیطه تخصصی شما باشد و خودتان به آن علاقه مند باشید. زیرا در اینجا سلیقه مخاطب و جنبه مالی ترجمه کتاب مطرح نیست و انتخاب راحت تر می باشد.

اما اگر هدف از ترجمه در دست گرفتن بازار است، باید در انتخاب کتاب چند فاکتور را در نظر بگیرید. البته موفقیت کتاب در بازار از قانون خاصی پیروی نمی کند و می توان گفت که شانس نیز اندکی در این موضوع دخیل می باشد. اما این نکات احتمال موفقیت کتاب شما را بیشتر خواهد کرد.

در ابتدا باید مخاطبین خود را مشخص کنید. آیا می خواهید کتابی برای کودکان ترجمه کنید، یا هدف شما جلب توجه نوجوانان و بزرگسالان است؟ یا ممکن است تمرکز شما روی جلب توجه قشری خاص باشد. بیشتر علاقه مند به ترجمه رمان های کلاسیک هستید یا کتاب های انگیزشی را ترجیح می دهید؟ پس از پاسخ به این سوالات و مشخص کردن مخاطب و هدف خود به سراغ مرحله بعد بروید.

انتخاب ژانر کتاب

حالا تقریبا می دانید که قصد ترجمه چه کتابی را دارید. آیا می خواهید از میان کتاب های پر فروش کتاب مورد نظر خود را انتخاب کنید یا نویسنده خاصی را مد نظر دارید؟ شاید هم زمینه موضوعی خاصی همچون عرفان یا روانشناسی را در نظر گرفته اید. برای یافتن کتاب مورد نظر خود بهتر است در بین کتاب های پر فروش، ژانرها و نویسندگان مختلف جستجو کنید. اگر معیار شما پر فروش بودن کتاب باشد، انتخاب آسان خواهد بود. سالانه نشریات زیادی به معرفی پر فروش ترین ها می پردازند و کافی است که شما نگاهی به فهرست این نشریات بکنید. اما به این موضوع توجه داشته باشید که بسیاری از مترجمان نیز به دنبال ترجمه کتاب های جدید و پر فروش هستند و این فهرست ها در اختیار آن ها نیز قرار دارد. پس احتمال می رود که شما یکی از چندین مترجم اثر انتخابی باشید. در این هنگام سرعت عمل اهمیت زیادی پیدا می کند. اگر بتوانید کتاب را ترجمه کرده و سریع تر وارد بازار کنید، احتمال دیده شدن ترجمه شما بالاتر خواهد رفت.

کتاب هایی که جایزه گرفته اند

یکی دیگر از راه هایی که می توانید کتاب مورد نظر خود را انتخاب کنید، انتخاب از میان جایزه گرفته شده است. این کتاب ها شاید همگی پر فروش نباشند اما قطعا شناخته شده و خوب هستند. البته سعی کنید کتابی را انتخاب کنید که جایزه های مطرح کسب کرده باشد و خواننده ایرانی با این جوایز آشنا باشد. در این صورت فروش کتاب تا درصدی تضمین خواهد شد.

کتاب های شناخته شده و مطرح نیز از دیگر گزینه های شما برای انتخاب کتاب هستند. برای مثال فهرست هایی وجود دارند که در آن ها تعدادی کتاب به عنوان بهترین کتاب های قرن، کتاب هایی که پیش از مرگ باید خواند و یا عناوینی از این قبیل وجود دارند که در نشریات یا سایت های معتبر همچون نیویورک تایمز، گاردین و گودریدز منتشر شده اند. بسیاری از خوانندگان کتاب به سراغ این فهرست ها می روند. البته از کتاب های قدیمی تا جدید در این فهرست ها موجود هستند و به احتمال زیاد بسیاری از آن ها در گذشته و توسط مترجمان مطرح ترجمه شده اند.

انتخاب کتاب نویسندگان شناخته شده

برخی مترجمان معیار انتخاب یک کتاب را نویسنده کتاب قرار می دهند. تعدادی نویسنده وجود دارند که در سراسر دنیا شناخته شده اند و طرفداران آن ها همواره منتظر انتشار آثار جدید این افراد می باشند. البته تضمینی وجود ندارد که آثار قدیمی و جدید یک نویسنده از یک کیفیت برخوردار باشند.

همچنین برای انتخاب کتاب می توانید بر روی موج های موجود حرکت کنید. بازار را بشناسید و بنا بر علاقه مندی های مخاطبین تصمیم گیری کنید. برای مثال اگر در حال حاضر کتاب های جنایی روی بورس هستند به سراغ ترجمه یک کتاب جنایی بروید. در این صورت حتی اگر نویسنده یا خود کتاب هم چندان مشهور نباشند، امکان موفقیت شما بالا خواهد رفت.

انتخاب کتاب های ترجمه نشده

در آخر به این موضوع توجه کنید که بهتر است کتاب هایی را انتخاب کنید که تا به حال ترجمه نشده باشند. اگرچه کپی رایت در ایران معنایی ندارد و شما می توانید یک کتاب را با ترجمه ها و انتشارات گوناگون پیدا کنید، اما بهتر است کتابی را انتخاب کنید که از قبل ترجمه نشده باشد. تجربه ثابت کرده است، کتاب هایی که برای اولین بار به یک زبان ترجمه می شوند، با استقبال بیشتری مواجه خواهند شد. برای اینکه متوجه شوید کتاب انتخابی ما تا به حال ترجمه شده است یا خیر، می توانید به سایت کتابخانه ملی مراجعه کرده و نام کتاب را در آنجا جستجو کنید.

همانطور که اشاره کردیم کپی رایت در ایران رعایت نمی شود، اما بهتر است شما مانند یک مترجم حرفه ای عمل کرده و اجازه ترجمه را از نویسنده و ناشر کتاب دریافت کنید. این کار اصلا دشوار نیست و با ارسال یک ایمیل به نویسنده امکان پذیر است.