لئو تولستوی با نام اصلی لو نیکولایویچ تولستوی در سال 1828 در خانواده ای اشرافی در یاسنایا پالینادر روسیه به دنیا آمد. او یکی از مشهورترین نویسندگان و فعالان سیاسی اجتماعی روسیه بود و توانست در زمان حیات خود به شهرتی جهانی دست پیدا کند.
لئو تولستوی در دو سالگی پر و در نه سالگی مادر خود را از دست داد و کفالت او به عمه اش واگذار شد. او در سال 1844 در دانشگاه کازان روسیه ثبت نام کرد و مشغول تحصیل در رشته زبان های شرقی شد. اما پس از سه سال از ادامه تحصیل در این رشته منصرف شده و وارد رشته حقوق شد تا به ایم وسیله بتواند به اوضاع نابسامان کشاورزانی که پس از مرگ پدر و مادرش به او منتقل شده بودند رسیدگی کند. تولستوی در نوجوانی در کنار ارتش روسیه به قفقاز رفت و علیه جنبش ملی آن ها جنگید و سپس در این باره یک رمان منتشر کرد.
لئو تولستوی که در یک خانواده اشرافی و متمول به دنیا آمده بود توانایی مالی خوبی داشت و در بسیاری از روستاها مدارسی برای کودکان دهقان تاسیس کرد. او معتقد بود که روشنفکران باید از دهقانان بیاموزند. او به علت توجه زیادی که به آموزش و پرورش داشت به مدت پنج سال به کشورهای اروپایی و غربی سفر کرد و با مشاهیری از جمله دیکنز ملاقات کرد و پس از بازگشت از این سفر دست به اصلاحات آموزشی زد. او بسیار به فکر جامعه و طبقه کارگر بود و در اوج شهرت خود با ناامیدی از بهبود وضع جامعه در آستانه شکست روحی قرار گرفت.
تولستوی در سال 1862 با زنی به نام سوفیا ازدواج کرد و حاصل این ازدواج 13 فرزند بود. روابط لئو و سوفیانه عاشقانه اما پر تنش بود. سوفیا حامی بسیار خوبی برای لئو به حساب می آمد و همیشه او را در نوشتن حمایت می کرد.
لئو تولستوی نوشتن را از زمان خدمت در ارتش شروع کرد. او در سال 1854 به سواستوپل رفت تا به دفاع از میهن خود بپردازد که نتیجه آن نوشتن کتابی با نام حکایت های سواستوپول بود. او در این کتاب چهره ای متفاوت از جنگ را روایت کرده است.
او در 36 سالگی نگارش کتاب جنگ و صلح را آغاز کرد و تا شش سال درگیر نگارش آن بود. این کتاب دارای 580 شخصیت بوده و بسیار طولانی است و یکی از منابع معتبر در تاریخ اجتماعی و سیاسی قرن نوزدهم به حساب می آید.
لئو تولستوی در طول زندگی خود دو بار نامزد جایزه ادبی نوبل شد اما آن را رد کرد. زیرا اعتقاد داشت که نقدهای دوستانه و پول زیاد موجب فساد هنرمند می شود.
او در سال 1910 در زادگاه خود از دنیا رفت. از آثار شاخص او می توان به آناکارنینا، رستاخیز و مرگ ایوان ایلیچ اشاره کرد.