کتاب قلب سگی یا دل سگ اثر نویسنده مشهور روسی، میخائیل بولگاکف است در سال 1925 به چاپ رسیده است. اما انتشار کتاب پس از چاپ اول ممنوع شد تا اینکه در سال 1987 مجددا اجازه چاپ گرفت. این کتاب چند ماه بعد از مرگ لنین نوشته شد و تمثیلی درباره انقلاب روسیه بود.
داستان از زبان یک سگ روایت می شود. سگی که پروفسور آبراژینسکی آن را جراحی کرده و به شکل یک انسان درآورده است. بولگاکف نظرات خود در مورد انقلاب شوروی را از زبان این پروفسور بیان کرده است. چیزی که بیش از همه موجب آزردگی نویسنده است غفلت مردم از وظایف اصلی آن ها و پرداختن به کارهایی که در آن هیچ تخصصی ندارند می باشد.
در این داستان سگ نماد مردم روسیه است که سال ها تحت ظلم و ستم بوده اند و با آن ها همچون حیوان رفتار شده است. جراحی که در داستان وجود دارد نماد حزب کمونیست و یا شاید خود لنین است. عملی که این جراح برای تبدیل سگ به انسان انجام می دهد نیز نمادی از انقلاب است.
بولگاکف قصد داشته است در این داستان با طنزی تلخ نشان دهد که مغز انسان را نمی سازد بلکه شالوده ساخت انسان است. در اصل این احساس و روح است که انسان را می سازد.
این اثر از مشهورترین طنزهای انتقادی است که در زمان حیات نویسنده قابلیت چاپ مجدد پیدا نکرد. هرکس که این کتاب را بخواند متوجه صراحت ضد کمونیستی نویسنده خواهد شد.