پروانه نشر کتاب

از اولین و مهم ترین قوانین نشر کتاب این است که ناشر دارای پروانه نشر باشد. برخی از ناشران که بدون اخذ مجوز دست به انتشار کتاب می زنند، علاوه بر اینکه از نویسنده سو استفاده کرده و اعتبار او را زیر سوال می برند، یک کار غیر قانونی انجام داده و باعث ایجاد اختلال در بازار نشر می شوند. ناشران برای اخذ پروانه نشر باید به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مراجعه کرده و اقدامات لازم را انجام دهند. در مورد پروانه نشر و نحوه دریافت آن در مقالات گذشته توضیحات کامل ارائه شده است. پس در درجه اول از اعتبار انتشارات اطمینان حاصل کنید، زیرا موضوع بسیار مهمی است.

پس از اینکه ناشر مناسب را انتخاب کردید، کتاب خود را در قالب پی دی اف، دست نویس یا هر قالبی که از شما درخواست شده است برای انتشارات ارسال کنید. از این مرحله به بعد توسط انتشارات و تحت نظارت شما انجام خواهد شد. ویراستاری، صفحه آرایی و طراحی جلد از مراحلی است که هنگام چاپ کتاب باید طی شوند.

اخذ شابک و فیپا

بعد از آماده شدن کتاب، نوبت به اخذ مجوزهای مربوطه می رسد. ناشر برای چاپ کتاب باید در ابتدا اقدام به اخذ شماره شابک کند. شماره شابک کد سیزده رقمی است که از سوی خانه کتاب به کتاب ها اختصاص داده می شود و در پشت کتاب قرار می گیرد. البته ناشران معتبر می توانند تعدادی شماره شابک از این موسسه دریافت کرده و به هر کتابی که می خواهند چاپ کنند اختصاص دهند. اختصاص یک شماره شابک به بیش از یک کتاب، غیر قانونی می باشد. کتاب های دارای شابک در فهرست این موسسه جهانی ثبت خواهند شد. کتاب هایی که در ایران چاپ می شوند با کد 964 و 600 قابل شناسایی می باشند.

از دیگر قوانین نشر کتاب دریافت فیپا می باشد. فیپا شناسنامه کتاب و نویسنده آن است و اطلاعات لازم را در اختیار خواننده قرار می دهد. برای دریافت فیپا یک نسخه از کتاب برای کتابخانه ملی ارسال می شود و کتابخانه ملی طی حداکثر 20 روز فیپای کتاب را صادر می کند. این شناسنامه در ابتدای کتاب قرار می گیرد.

مجوز وزارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

مرحله بعدی دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. ناشر باید سه نسخه از کتاب چاپ شده را برای این وزارتخانه ارسال کند تا کتاب از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گیرد. مدت زمان صدور مجوز ارشاد برای کتاب های مختلف متفاوت است و از یک روز، برای کتاب های علمی و سه ماه برای رمان ها به طول می انجامد. کتاب هایی که مغایر با قوانین اجتماعی، سیاسی و مذهبی جامعه باشند، مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را دریافت نخواهند کرد.

در نهایت نیز نوبت به اعلام وصول می رسد. اعلام وصول همان مجوز پخش کتاب است. در این مرحله کتاب مجددا مورد بررسی قرار می گیرد تا با نسخه ای که مجوز دریافت کرده است مغایرت نداشته باشد و به تایید نهایی برسد.

کتاب های قاچاق، افت صنعت نشر

اگر هر یک از این مراحل به صورت عمدی یا سهوی از فرآیند چاپ کتاب حذف شوند، کتاب مورد تایید نبوده و نام آن در کتابخانه ملی به ثبت نخواهد رسید. در این صورت هیچ یک از حق و حقوق نویسنده رعایت نخواهد شد.

بسیاری از کتاب ها به صورت غیر قانونی به چاپ رسیده و با قیمت های پایین تر در بازار نشر به فروش می رسند. در این بین ممکن است نام نویسنده نیز تغییر کرده و نتایج ماه ها یا سال ها تلاش او بر باد رود. چاپ کتاب های قاچاق سال های زیادی است که مانند آفت به جان صنعت نشر افتاده و تمام افراد مشغول در این صنف را متضرر کرده و تحت تاثیر قرار داده است.

به منظور رعایت قوانین نشر کتاب، در ابتدا یک ناشر معتبر انتخاب کرده و سپس برای اطمینان از مراحل انجام شده و مجوزهای اخذ شده، آن ها را راستی آزمایی کنید. با مراجعه به سایت کتابخانه ملی یا خانه کتاب و وارد کردن نام کتاب خود می توانید تمام اطلاعات مربوط به کتاب که اعم از نام نویسنده، شماره شابک و اطلاعات فیپا است را مشاهده کنید.