مغازه خودکشی اثر نویسنده و کارگردان فرانسوی، ژان تولی است که در سال 2007 به چاپ رسیده است. این رمان فانتزی معروف ترین اثر تولی است و تا به حال به بیش از بیست زبان زنده ترجمه شده است.
مغازه خودکشی از شاخص ترین رمان های سیاه در دنیا است که در دو دهه اخیر به چاپ رسیده است. خواننده در این کتاب همواره حضور مرگ و تلاش برای زنگی را حس می کند. این کتاب در مورد خانواده ای به نام تواچ است که شغلی عجیب دارند. آن ها مغازه ای دارند که در آن به افرادی که قصد خودکشی دارند کمک می کنند. انواع و اقسام ابزار و ادوات خودکشی از قبیل سم های مختلف، طناب دار، سلاح های کمری و غیره در این مغازه یافت می شود. خانواده تواچ به مشتریان خود مشاوره داده و انواع راه های موجود برای خودکشی را به افراد معرفی می کنند. شعار آن ها این است که اگر زندگی خوبی ندارید لااقل مرگ موفقی داشته باشید.
مکان و زمان رویدادهای این رمان مشخص نیست. مردم در زمانی قرار دارند که ناامیدی و افسردگی همه گیر شده است و دلیلی برای زندگی وجود ندارد. شادی چیز بسیار عجیبی است و آمار خودکشی تا ح زیادی بالا رفته است. در این بین خانواده تواچ به شغل خود افتخار می کنند. زیرا به مردم کمک می کنند تا از زندگی رقت بار خود رها شوند.
فرزند بزرگ خانواده تواچ ابزار جدید خودکشی اختراع می کند و روز به روز میل به خودکشی در مردم افزایش پیدا می کند. تمامی اعضای خانواده کار خود را به خوبی انجام می دهند. همه چیز عادی است تا زمانی که آلن به دنیا می آید. آلن شخصیت متفاوتی با سایر افراد داستان دارد. او می خندد و عاشق کمک به سایرین است. مثبت اندیش است و امید به زندگی در او موج می زند. رفتارها و خلقیات آلن به تدریج موجب دگرگونی های اساسی می شود.
رفتار و خلقیات آلن باعث ناراحتی خانواده است. او با خوشرویی با مشتریان برخورد کرده و در این محیط مسموم همیشه مثبت اندیش بوده و رفتار خوبی از خود نشان می دهد. همین رفتارها باعث می شود که پدر و مادر آلن او را فرزند ناخلف خود بدانند و هیچگاه از او رضایت نداشته باشند. اما در عوض دو فرزند دیگر آن ها، مرلین و ونسان که دختر و پسر افسرده و ناامیدی هستند و اکثر مواقع به خودکشی فکر می کنند، فرزندان مورد علاقه پدر و مادر می باشند.
ژان تولی در این کتاب موضوع خودکشی و زندگی در شرایط ناخوشایند را به صورت طنز بیان می کند. فرض کنید در جامعه ای زندگی می کنید که بسیار سیاه است و امید به زندگی در آن هر لحظه کمتر می شود. در این صورت وجود مغازه خودکشی چندان دور از ذهن نیست.
اسامی خانواده تواچ برگرفته از نام اشخاص مشهور که خودکشی کرده اند، انتخاب شده است که در مقدمه کتاب در مورد آن توضیحاتی داده شده است. برای مثال نام آلن به یاد آلن تورینگ نابغه ریاضی که با یک سیب سمی خودکشی کرد و نام مرلین برگرفته از نام مرلین مونرو، هنرپیشه زن آمریکایی که بر اثر استفاده بیش از حد از داروهای خواب آور به خواب ابدی فرو رفت، انتخاب شده است.
شخصیت آلن در این کتاب مانند نوری در میان حجم انبوهی از تاریکی است. او پر از امید و زندگی است و به ما یاد می دهد که میل به زندگی همیشه طرفدار بیشتری از خودکشی دارد.
آلن از نظر خوانندگان یک شخصیت عادی دارد اما در دنیای داستان این نوع رفتار و این میزان امید به زندگی اصلا عادی نیست و انسان ها را به تعجب وا می دارد.
پایان کتاب مغازه خودکشی یکی از چالش برانگیزترین پایان ها است که بسیار غیر منتظره بوده و ذهن خواننده را برای مدت زیادی درگیر می کند.
این کتاب تا به حال به بیش از 20 زبان زنده دنیا ترجمه شده و در سراسر دنیا طرفداران زیادی را به خود جلب کرده است. ترجمه احسان کرم ویسی یکی از ترجمه های خوب این کتاب به زبان فارسی است. همچنین فایل صوتی این کتاب با روایت هوتن شکیبا نیز در دسترس می باشد.
انیمیشن مغازه خودکشی با اقتباس از این رمان در سال 2012 ساخته شده است که تماشای آن خالی از لطف نمی باشد. اما بهتر است در اغلب موارد اول کتاب را مطالعه کرده و سپس به سراغ فیلم یا انیمیشن موجود بروید.